Polish Journal of Public Health

Numer specjalny czasopisma, do którego przeczytania zachęcam powstał z potrzeby przekazania niezbędnej wiedzy dotyczącej zakażenia wirusem SARS CoV-2 szerokiemu gronu czytelników. Dlatego też jest rozsyłany w wersji elektronicznej do wielu instytucji publicznych, m.in. szkół, placówek opiekuńczych, przychodni czy szpitali. Pandemia COVID-19 wywołała bowiem w wielu państwach chaos spowodowany przede wszystkim brakiem rzetelnej wiedzy na temat choroby, lękiem przed zakażeniem i jego konsekwencjami. Racjonalnym przedsięwzięciem w walce z epidemią okazała się izolacja społeczeństwa oraz czasowe zawieszenie funkcjonowania wszystkich instytucji państwowych.
W numerze tym Czytelnicy znajdą aktualne dane na temat nowego koronawirusa wywołującego pandemię w roku 2020, jego pochodzenie, epidemiologię zakażenia oraz objawy kliniczne choroby. Z uwagi na dyskusje dotyczące badania jak największej liczby osób przedstawiono najważniejsze aspekty laboratoryjnej diagnostyki zakażenia SARS CoV-2. Przedstawiono również pierwsze badania nad lekami stosowanymi w leczeniu choroby COVID19 oraz próbami opracowania skutecznej szczepionki profilaktycznej, która w znaczący sposób wpłynie na zmniejszenie zapadalności i śmiertelności, gdyby wirus nadal krążył w populacji ludzkiej. A nic nie wskazuje, że zniknie on w najbliższym czasie.
Autor drugiego z kolei artykułu stara się rozwiać wątpliwości dotyczące stosowania inhibitorów konwertazy angiotensyny oraz antagonistów receptora angiotensyny II przez pacjentów z nadciśnieniem tętniczym. Bowiem choroby układu krążenia są jedną z chorób współistniejących u chorych na COVID 19, zaś głównym receptorem dla tego wirusa jest enzym konwertujący angiotensynę 2 (ACE2) (jest to jego główny receptor na powierzchni komórek gospodarza), który pełni także ważną rolę  w regulacji ciśnienia krwi.
Następne artykuły przedstawiają aspekty psychologiczne okresu pandemii, która wpływa zarówno na stan fizyczny jak i psychiczny zakażonych pacjentów oraz pracowników ochrony zdrowia. Mając bezpośredni kontakt z chorymi jest to grupa wysokiego ryzyka na zakażenia, dlatego często towarzyszy im strach, lęk, zaburzenia nastroju, frustracja, osamotnienie, zaburzenia snu oraz fobie. Wielu badaczy podkreśla, że zwiększenie aktywności fizycznej, odpowiedni sen i właściwe odżywianie wzmacniają odporność organizmu, a tym samym wpływają na dobrostan fizyczny, psychiczny poszczególnych jednostek i całej populacji.
Fundamentalną potrzebą człowieka jest poczucie bezpieczeństwa. Dlatego niezmiernie istotna jest świadomość, że państwo zapewnia bezpieczeństwo swoim obywatelom przez całodobowy monitoring sytuacji epidemiologicznej kraju i jak najszybsze reagowanie, co jest możliwe gdy dobrze funkcjonuje System Zarządzania Kryzysowego.
Epidemia nie skończyła się. Codziennie rejestruje się 500-600 a czasem nawet 800 przypadków nowych zakażeń. Dlatego niezbędne jest przestrzeganie dystansu społecznego, mycie i dezynfekcja rąk oraz noszenie maseczek w miejscach, gdzie przebywa większa liczba osób. Najlepszym rozwiązaniem będą szczepienia ochronne. W chwili obecnej bardzo zaawansowane są badania nad trzema szczepionkami, zwłaszcza szczepionka firmy Moderna ma szanse ukazać się na rynku na początku przyszłego roku. Nie należy popadać w panikę a wiedzę na temat choroby czerpać wyłącznie z wiarygodnych źródeł. Taką właśnie popularyzatorską rolę ma spełniać oddawany właśnie do rąk czytelników Specjalny Numer czasopisma naukowego wydawanego przez Uniwersytet Medyczny w Lublinie – Polish Journal of Public Health. Jak wynika z przedstawionych artykułów jest to problem nie tylko istotny z punktu widzenia klinicznego i epidemiologicznego ale socjomedycznego i psychologicznego. Wszystkie te aspekty wymagają jednak dalszych pogłębionych badań.

Prof. zw. dr hab. n. med.
Małgorzata Polz-Dacewicz
Kierownik Zakładu Wirusologii z Laboratorium SARS UM w Lublinie
Specjalista mikrobiologii, higieny, epidemiologii, zdrowia publicznego,
Diagnosta laboratoryjny
Prezes Polskiego Towarzystwa Wirusologicznego